print

Beslissingsondersteunend platform voor voorschrijvers: meer gepaste zorg en minder veiligheidsrisico’s dankzij evidence-based ondersteuning

Dit project beoogt kwaliteitsverbetering in een aantal domeinen die met uitdagingen kampen: voorschriften voor radiologisch onderzoek, voor labotesten in klinische biologie en voor antibiotica. We doen dit door een ondersteuning te bieden aan voorschrijvers bij het zoeken naar het voorschrift voor de meest passende zorg in die situatie. Het beslissingsondersteunend platform (PSS) dat we ontwikkelen, bieden we vrijblijvend aan aan voorschrijvers. Het ondersteunt voorschrijvers bij het voorschrijfproces en is een in het voorschrijfpakket geïntegreerde, hands-on bibliotheekfunctie over bestaande / gecertificeerde evidentie voor het domein in kwestie. Op die manier zorgen we voor efficiëntie en effectiviteit, waardoor ook de veiligheidsrisico’s voor de patiënt verminderen en een meer gepaste zorg wordt geboden.

Op deze pagina:

Waarom een beslissingsondersteunend platform?

Met dit platform willen we:

  • efficiëntiewinst creëren door met dezelfde middelen (infrastructuur, aantal zorgverleners) meer patiënten aan adequate en kwalitatieve zorg te onderwerpen en dus ook de gepastheid van de zorg te verbeteren,
  • veiligheidsrisico’s voor de patiënt die eventueel gepaard gaan met het uitvoeren van zorg verminderen, en dus ook veiligheidsrisico’s voor de maatschappij verminderen,

De efficiëntiewinsten zijn:

 

Radiologie

Antibiotica

Klinische
Biologie​
Globaal gezien​ ​ ​ ​
  • betere benutting van beschikbare budgetten
  • sneller doorvoeren van verbeteringen en nieuwe kennis​

​ja

​ja

​ja

  • minder herhaalde onderzoeken​

​ja

​-

​ja

  • beter inzicht in de noden aan beeldvormingstoestellen en snellere beleidsinformatie​

​ja

​ja

​ja

  • betere beleidsinformatie dankzij betere en snellere monitoring van het voorschrijfgedrag.
  • beter inzicht verwerven in de redenen waarom voorschrijver afwijkt van de richtlijnen​

​ja

​ja

​ja

Voor de voorschrijver​ ​ ​ ​
  • minder tijdsverlies door wetenschappelijke evidentie te zoeken of constant zichzelf te moeten bijscholen op vlak van beschikbare evidentie
  • betere zelfevaluatie uitvoeren dankzij betere en snellere monitoring van voorschrijfgedrag (lokaal, nationaal)
  • minder tijdverlies door koppeling van de tool met patiëntgegevens
  • krijgt waarschuwing (begeleidend) indien niet gepast beleid wordt voorgeschreven maar behoudt therapeutische vrijheid
  • Kan reden opgeven voor afwijken van meest gepast beleid. De reden kan ook dienen om de tool te verbeteren
  • (indirect) incentive om het patiëntendossier meer gestructureerd in te vullen​

​ja

​ja

​ja

Voor de uitvoerder van het voorschrift​ ​ ​ ​
  • farmaceutische zorg (apotheker) nog meer op maat van patiënt
  • relevante info over het aangevraagde antibioticum kan asynchroon via de tool worden opgevraagd zonder hiervoor de voorschrijver te moeten bellen (efficiëntie!)​

​-

​ja

​-

  • relevante info over het aangevraagde onderzoek kan asynchroon via de tool worden opgevraagd zonder hiervoor de voorschrijver te moeten bellen (efficiëntie!)

​ja

​-

​ja

 

De voordelen op vlak van verbeteren van de gepastheid van de zorg zijn:

Radiologie​Antibiotica​Klinische
Biologie​​
  • minder onnodige onderzoeken
  • meer capaciteit voor gerechtvaardigde onderzoeken
  • meer toepasselijke / oordeelkundige onderzoeken
  • kans dat geen terechte laboratoriumonderzoeken wordt voorgeschreven, is kleiner

​ja

​-

​ja

  • lager (en meer oordeelkundig) gebruik van antibiotica (populatieniveau)
  • groter aandeel van smalspectrum antibiotica
  • betere voorspelling in het optreden van mogelijke interacties met andere geneesmiddelen
     

​-

​ja

​-

  • frequenter worden patiëntengegevens en laatste stand van medische wetenschap betrokken bij diagnostiek en behandeling

​ja

​ja

​ja

 

De voordelen op vlak van verminderde veiligheidsrisico’s voor de patiënt en/of maatschappij

​Radiologie​Antibiotica​Klinische
Biologie​​​
  • alle voordelen opgenoemd in verbeteren van de gepastheid van de zorg leiden tot verminderde veiligheidsrisico’s​

​ja

​ja

​ja

  • ​daling van stralingsdosis door minder onnodige onderzoeken

​ja

​-

​-

  • een gereduceerde microbiële resistentie (door daling in de antibioticaconsumptie)

​-

​ja

​-

 

Welke uitdagingen voor radiologie, antibiotica en klinische biologie willen we aanpakken?

We stellen vandaag een aantal uitdagingen vast m.b.t. de volgende domeinen:

  • Radiologische onderzoeken
    • Richtlijnen voor het juiste gebruik van medische beeldvorming worden niet voldoende gevolgd.
    • Ondoeltreffend onderzoek met röntgenstraling leidt tot blootstelling aan straling die niet wordt gecompenseerd door een verwacht gezondheidsvoordeel. Deze onderzoeken kunnen dus nadelig zijn voor de patiënt.
    • De huidige CT- en MRI-capaciteit is beperkt (door een begrenzing van het aantal CT- en MR-onderzoeken). Aangezien het aantal ongegronde onderzoeken binnen deze limiet te hoog is, is er nog steeds onvoldoende capaciteit voor gerechtvaardigde onderzoeken.
       
  • Antimicrobiële geneesmiddelen
    • Een juist gebruik van een geneesmiddel vereist dat:
      • de juiste molecule wordt toegediend
      • aan de juiste patiënt,
      • langs de juiste weg,
      • in de juiste dosering,
      • op het juiste tijdstip
      • en voor de juiste duur van de behandeling.

In België bestaan aanbevelingen voor het juiste gebruik van antimicrobiële stoffen (antibiotica, antivirale middelen, antischimmelmiddelen en antiparasitaire middelen), maar deze worden door de voorschrijvers niet voldoende nageleefd. Hierdoor is er een te grote resistentie, vergeleken met andere landen in Europa, tegen klassieke antibiotica, en zijn de risico’s voor patiënten reëel indien geen gebruik wordt gemaakt van de specifiek voor België goedgekeurde antibiotica aanbevelingen.

  • Laboaanvragen klinische biologie
    • In de eerstelijnszorg worden laboratoriumtests zeer vaak gebruikt voor screening, diagnose en follow-up. In de ambulante sector worden jaarlijks 16 miljoen voorschriften voor laboratoriumtests gemaakt, goed voor een budget van meer dan 670 miljoen euro. Huisartsen schrijven per jaar voor meer dan 350 miljoen euro laboratoriumtests voor (55%).
    • Er zijn echter veel studies of herhalingsstudies waarvoor weinig wetenschappelijk bewijs bestaat. Dit gaat ten koste van het budget van de verplichte ziektekostenverzekering en van de kwaliteit van de zorg vanwege de vele onnodige extra onderzoeken en de zorgen van de patiënten.
       

Hoe realiseren we dit?

De realisatie van dit project is gestart in 2021 en heeft een voorziene looptijd tot 2026. We werken tot in 2026 samen met verschillende partners aan de ontwikkeling en uitrol van deze voorschrift zoek ondersteuning tool. Een succesvolle uitrol kan enkel verzekerd worden als we met alle betrokken partijen zoals de zorgverleners, verzekeringsinstellingen, patiëntenorganisaties, eHealth maar ook softwareleveranciers samenwerken.

Het PSS-proces kan bovendien enkel zinvol toegepast worden als het geïntegreerd is met een digitale elektronische voorschrijvingsoplossing, en dit zowel voor wat betreft de verwijsvoorschriften, als voor wat betreft de medische voorschriften. Er zijn daarom linken voorzien met de projecten digitaal verwijsvoorschrift en VIDIS.

We gaan hierbij als volgt te werk:

  • we analyseren de bestaande oplossingen die ondersteuning bieden bij het voorschrijven, en/of die een digitale elektronische voorschrijvingsoplossing bieden
  • via werkgroepen (met vertegenwoordigers van alle betrokken partijen) identificeren we de knelpunten die zich vandaag voordoen bij het opstellen en uitvoeren van voorschriften voor de 3 domeinen en op basis daarvan bepalen we de behoeften voor de digitale oplossing
  • we ontwikkelen een centraal platform dat de communicatie op zich zal nemen tussen PSS en het EMD van de patiënt
  • per domein bepalen we de focusgroep (1ste lijn en/of 2de lijn) en ontwikkelen we de database met de beslisboom en aanbevelingen die zich op bestaande en gecertificeerde bronnen baseert. Afhankelijk van de aanwezigheid op de markt van voor de Belgische context relevante bronnen, wordt beslist om de ontwikkeling hiervan aan te kopen (openbare aanbesteding), dan wel deze in opdracht te laten ontwikkelen, en nadien door expertenpanels te laten valideren.
  • in samenspraak met de software-industrie maken we de software beschikbaar voor integratie in de verschillende softwarepakketten voor eerste- en/of tweedelijnszorg
  • we ontwikkelen een eigen webapplicatie voor voorschrijvers en zorgverleners, maar eveneens voor studenten geneeskunde.
  • we rollen de nieuwe oplossing uit door middel van pilootprojecten, waarbij we het gebruik toetsen aan de praktijk

Het project is opgedeeld in twee overlappende fasen, waarbij telkens een of meerdere domeinen worden uitgerold. De timing van de fasen is gebaseerd op de complexiteit van het betrokken deeldomein.

Wat zijn de mijlpalen in de ontwikkeling van de digitale voorschrift zoek ondersteuning oplossing?

FASE 1: VAN 2022 TOT eind 2024

In fase 1 worden de volgende deelprojecten gerealiseerd:

  • ontwikkeling en uitrol centraal platform
  • ontwikkeling en uitrol domein radiologie (doelgroep: 1ste en 2de lijn)
  • ontwikkeling en uitrol domein antibiotica (doelgroep: 1ste lijn)

Tijdslijn van fase 1:

FASE 2: VAN 2023 TOT eind 2026

In fase 2 worden de volgende deelprojecten gerealiseerd:

  • ontwikkeling en uitrol domein klinische biologie (doelgroep: 1ste lijn)
  • integratie andere infecties in domein antibiotica

Tijdslijn van fase 2: nog uit te werken

Medegefinancierd door de Europese Unie

Contacten

Projectteam PSS

E-mail: pssbc@riziv-inami.fgov.be