Uitreiking van een bewijsstuk aan de patiënt
U bent als zorgverlener wettelijk verplicht om in bepaalde situaties een bewijsstuk aan de patiënt uit te reiken, waarin duidelijk het te betalen bedrag, de tegemoetkoming van het ziekenfonds, enz. vermeld zijn. Deze FAQ (Frequently Asked Questions) heeft tot doel u te informeren over deze verplichting.
Op deze pagina:
Drie maatregelen op het vlak van financiële transparantie van de geneeskundige verzorging
Drie maatregelen zijn met name voorzien in de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen gecoördineerd op 14 juli 1994 (GVU-wet).
Vermelding van het bedrag dat de patiënt heeft betaald, op het deel ontvangstbewijs van het getuigschrift voor verstrekte hulp (GVH) (artikel 53, § 1)
Die verplichting is eveneens vastgelegd in het fiscaal recht. Ze moet onafhankelijk van de beslissingen van het Verzekeringscomité worden toegepast en los van het feit of de zorgverlener de verstrekkingen verricht voor eigen rekening of voor andermans rekening.Grenzen waarbinnen een voorschot mag worden ontvangen (artikel 53, §1/1)
De GVU-wet staat de ontvangst van voorschotten toe binnen de grenzen die door de Overeenkomsten- of akkoordencommissies zijn vastgesteld. Als die grenzen niet zijn vastgesteld, mag geen voorschot worden ontvangen.Uitreiking van een bewijsstuk (artikel 53, §1/2)
Sinds 1 juli 2015 is de uitreiking van een bewijsstuk bij wet verplicht.
In welke situaties moet u een bewijsstuk aan de patiënt uitreiken?
- Als u tegelijkertijd vergoedbare en niet-vergoedbare verstrekkingen attesteert (d.w.z. verstrekkingen waarvoor de verplichte ziekteverzekering niet tussenkomt).
- U moet een bewijsstuk uitreiken als u tegelijkertijd vergoedbare verstrekkingen en niet-vergoedbare verstrekkingen attesteert.
- U moet een bewijsstuk uitreiken als u tegelijkertijd vergoedbare verstrekkingen en niet-vergoedbare verstrekkingen attesteert.
- Sinds 9 juni 2022, als u exclusief niet-vergoedbare verstrekkingen attesteert (d.w.z. verstrekkingen waarvoor de verplichte ziekteverzekering niet tussenkomt).
- Als u verstrekkingen elektronisch attesteert, omdat de patiënt in dat geval geen papieren getuigschrift voor verstrekte hulp ontvangt. Het papieren getuigschrift voor verstrekte hulp wordt dan vervangen door een elektronische gegevensoverdracht door de zorgverlener aan de verzekeringsinstelling van de rechthebbende. De patiënt ontvangt in dat geval geen papieren getuigschrift voor verstrekte hulp en door het bewijsstuk wordt de patiënt voldoende geïnformeerd.
Samengevat: enkel het attesteren van exclusief vergoedbare verstrekkingen in het papieren circuit houdt geen verplichting in tot de uitreiking van een bewijsstuk.
Geen parallelle papieren facturatie
Het samenwerkingsprotocol van 18 april 2018 (en addendum van 20 januari 2021) tussen het RIZIV, de verzekeringsinstellingen en het NIC enerzijds en de FOD Financiën anderzijds voert een spontane uitwisseling van inlichtingen en uitwisseling van inlichtingen op verzoek in voor de overdracht van gegevens door de zorgverleners en zorginstellingen aan de verzekeringsinstelling van de rechthebbende via een elektronisch netwerk in de plaats van de papieren getuigschriften voor verstrekte hulp en overeenstemmingsstroken.
De papieren facturatie is dus afgeschaft in geval van elektronische attestering of facturering. (Voor meer info kan u terecht op de website MyCareNet)..
Moet u ook een bewijsstuk uitreiken als u niets int van de patiënt (volledige vergoeding of geen inning van het persoonlijk aandeel (remgeld)?
Ja. Het bewijsstuk heeft tot doel om de patiënt te sensibiliseren en te responsabiliseren inzake de kosten van geneeskundige verzorging. De kost van een verstrekking bestaat niet enkel uit de kost ten laste van de patiënt maar ook uit de kost ten laste van de verzekering.
Wat moet er in het bewijsstuk worden vermeld?
De GVU-wet legt een reeks vermeldingen vast. Die moeten op het bewijsstuk worden vermeld. Elke sector kan echter aan het Verzekeringscomité voorstellen om die lijst, binnen de grenzen die zijn vastgesteld in de wet, aan te passen rekening houdende met de specifieke eigenschappen van de sector.
Volledig bewijsstuk
Het bewijsstuk moet het volgende bevatten:
- Het totaal te betalen bedrag (met inbegrip van de al betaalde voorschotten)
- De lijst van de betrokken vergoedbare verstrekkingen, met voor elke verstrekking:
- Het nomenclatuurnummer of de omschrijving
- Het bedrag dat krachtens de tarieven is betaald
- Het bedrag dat de patiënt als supplement heeft betaald
- De tegemoetkoming die rechtstreeks aan het ziekenfonds wordt gefactureerd
- De lijst van de betrokken niet-vergoedbare verstrekkingen, met voor elke verstrekking:
- De omschrijving
- Het te betalen bedrag
Vereenvoudigd bewijsstuk
Dat bewijsstuk kan worden uitgereikt wanneer een GVH dat alle vergoedbare verstrekkingen bevat, aan de patiënt werd uitgereikt. Het bevat:
- Het totaal te betalen bedrag (met inbegrip van de reeds betaalde voorschotten)
- Het totaal te betalen bedrag voor de vergoedbare verstrekkingen (waarvan geen details worden gegeven, aangezien die op het GVH vermeld staan)
- Lijst van de betrokken niet-vergoedbare verstrekkingen, met voor elke verstrekking:
- De omschrijving
- Het te betalen bedrag
U kan dus geen gebruik maken van een vereenvoudigd bewijsstuk in geval van elektronische facturatie in de derdebetalersregeling (eFact) of in geval van elektronische attestering buiten de derdebetalersregeling (eAttest).
Andere vermeldingen worden ook voorzien:
Vermelding te hernemen op het bewijsstuk volgens de verordening geneeskundige verzorging | Reglementaire basis |
Volgnummer | Art. 31, §4, verordening GV |
Voor de bewijsstukken ingevolge eAttest – ontvangstnummer van het eGVH + Barcode | Art. 31, §5, verordening GV |
Vermelding te hernemen op het bewijsstuk volgens de fiscale regels | |
Bedrag betaald door de rechthebbende ongeacht waarvoor | Art. 10, 2° MB artsen |
KBO-nummer | Met name “Only Once” wet van 5 mei 2014, art. 4, §3 |
btw-nummer, indien van toepassing | Art. 53quater, § 1, eerste lid, van het btw-Wetboek |
Vermelding te hernemen op het bewijsstuk volgens het Wetboek van Economisch Recht | |
Identificatiegegevens van de zorgverlener | Artikel 1 van het koninklijk besluit van 11 april 1999 houdende bepaling van de vermeldingen die op het bewijsstuk, voorzien door de wet van 14 juli 1991 betreffende de handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument, moeten voorkomen bij de verkoop van diensten. |
Datum van het document | Idem. |
Toepassing van de afronding | Art. VI.7/1 t.e.m. VI.7/3 van het Wetboek van economisch recht, gewijzigd bij wet van 2 mei 2019 houdende diverse bepalingen inzake economie. |
Bestaat er een model van bewijsstuk?
De GVU-wet voorziet niet in een model van bewijsstuk, maar dat kan per sector worden opgelegd.
Welke omschrijving moet op het bewijsstuk staan?
De omschrijvingen die op het bewijsstuk moeten worden vermeld, zijn dezelfde als die op een getuigschrift moeten worden vermeld voor de vergoedbare verstrekkingen. U moet het nomenclatuurnummer vermelden voor de verstrekkingen die in dat bewijsstuk zijn opgenomen, of de vermelding gebruiken die het Verzekeringscomité heeft vastgesteld op voorstel van de volgens de aard van de verstrekking bevoegde technische raad (artikel 53, §1 van de GVU-wet).
Voor de niet-vergoedbare verstrekkingen moet de omschrijving duidelijk en verstaanbaar zijn.
Moet u het bewijsstuk ondertekenen?
Neen. U moet het bewijsstuk niet ondertekenen.
Mag het bewijsstuk worden opgesplitst?
Nee. De wettekst staat geen splitsing van het document toe, omdat daarin wordt verwezen naar een document (...) dat het totaal te betalen bedrag moet bevatten voor zowel de vergoedbare verstrekkingen als de niet-vergoedbare verstrekkingen (dus één enkel bedrag voor de twee soorten verstrekkingen).
Het is echter mogelijk dat het document uit meerdere pagina's bestaat.
Kan een factuur gelden als bewijsstuk?
Ja. Als u een factuur uitreikt voor het geheel van de verstrekkingen (vergoedbare niet-vergoedbare), die alle verplichte vermeldingen bevat die bij de GVU-wet en eventueel door het Verzekeringscomité zijn vastgelegd (artikel 53, §1/2, zevende lid, van de GVU-wet), dan geldt die factuur als bewijsstuk.
Is er een kopie te bewaren ?
Moet u een kopie van het bewijsstuk bewaren?
Ja.
Op verzoek van de belastingadministratie moet u een kopie van het bewijsstuk kunnen voorleggen met daarop de gegevens die in het originele bewijsstuk zijn opgenomen, met uitzondering van de gegevens betreffende de identiteit van de patiënt.
Hoelang moet u een kopie van het bewijsstuk bewaren?
U moet de kopie van het bewijsstuk bewaren tot het verstrijken van het zevende jaar of zevende boekjaar volgend op het belastbaar tijdperk.
Opgelet! Vanaf het aanslagjaar 2023 moet u de kopie van het bewijsstuk bewaren tot het verstrijken van het tiende jaar of tiende boekjaar volgend op het belastbaar tijdperk. (Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 – artikelen 315-315bis).
Moet de patiënt het bewijsstuk bewaren?
Neen.
De patiënt is niet verplicht om het bewijsstuk te bewaren.
Moet u een bewijsstuk verbeteren als achteraf wordt vastgesteld dat dit een fout bevat?
Ja.
Het bewijsstuk moet juist zijn. U moet de patiënt dus een verbeterd document bezorgen als de initieel meegedeelde elementen niet stroken met de werkelijkheid. Er kunnen daartoe per sector regels worden vastgesteld.
Aangezien het om een boekhoudkundig stuk gaat, zouden de niet-verbeterde fouten bovendien ook een impact kunnen hebben op fiscaal vlak.
Andere vragen (voorschotten, kosten, enz.)?
Mogen er kosten worden aangerekend aan de patiënt voor het uitreiken van het bewijsstuk?
Neen.
De uitreiking van het bewijsstuk is gratis.
De kosten voor het opstellen van het bewijsstuk zijn begrepen in de bestaande honoraria (artikel 35, § 4 van de GVU-wet). In het Wetboek van Economisch Recht is trouwens voorzien in de gratis aflevering van het bewijsstuk aan de consument (artikelen VI.89 en XIV.56 van het Wetboek van Economisch Recht).
Wat is een supplement zoals bedoeld in de wet?
Een supplement is elke som die gevraagd wordt bovenop de tarieven van de ziekteverzekering. Als een som die bovenop de tarieven wordt gevraagd geen supplement is, maar een andere verstrekking die door de zorgverlener is uitgevoerd, gaat het in dat geval om een niet-vergoedbare verstrekking die aldus op het bewijsstuk moet worden vermeld.
Zijn voorschotten toegelaten als er geen enkele grens is vastgesteld door de bevoegde Overeenkomsten- of akkoordencommissie?
Nee.
Mag het uitreiken van het bewijsstuk gelden als een vergoedingsvoorwaarde?
Nee. U moet de patiënt het bewijsstuk uitreiken dat een overzicht bevat van de vergoedbare niet-vergoedbare verstrekkingen. Het bewijsstuk moet niet aan het ziekenfonds worden bezorgd.
Kan het bewijsstuk langs elektronische weg worden verzonden ?
Ja. De reglementering geneeskundige verzorging voorziet dat het bewijsstuk langs elektronische weg uitgereikt kan worden rekening houdend met andere toepasselijke reglementeringen, in het bijzonder wat betreft de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Hierbij verwijzen we naar het advies van het Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid, Afdeling "Gezondheid”.
De elektronische mededeling van het bewijsstuk vereist de eBox of een beveiligd uitwisselingssysteem dat een gelijkwaardig veiligheidsniveau garandeert en dat werd goedgekeurd door de bevoegde autoriteit. Bij een elektronische verzending moet de patiënt hiermee uitdrukkelijk hebben ingestemd en moet gebruik gemaakt worden van een courant leesbaar formaat (bijvoorbeeld word-document, pdf,...).
Wat zijn de sancties als het bewijsstuk niet wordt uitgereikt?
De uitreiking van het bewijsstuk is verplicht. De GVU-wet voorziet in een administratieve boete van 50 EUR, te vermenigvuldigen met het aantal betrokken sociaal verzekerden, met een maximum van 5.000 EUR, in geval van een inbreuk op de verplichting tot uitreiking van het bewijsstuk.
Wat zijn de beslissingen van de Overeenkomsten- of Akkoordencommissies?
Bewijsstuk – Regels specifiek voor bepaalde sectoren
Voorschotten – Regels specifiek voor bepaalde sectoren
- Voorschotten voor tandheelkundige verstrekkingen
- Voorschotten voor verblijfskosten in verpleeginrichtingen (te vinden in de overeenkomst tussen de verpleeginrichtingen en de verzekeringsinstelling bij de rubriek ‘overeenkomsten’)
Meer informatie
Contacten
Attesteren van verstrekkingen
E-mail: Jur_Reg@riziv-inami.fgov.be